Yüksek Güvenlikli Kod ve Uygulama Geliştirme Eğitimi

Teknolojinin hızla gelişmesiyle birlikte yazılım güvenliği, her geçen gün daha kritik bir öneme sahip olmaktadır. Siber saldırıların artan sıklığı, güvenlik açıklarının hızla kötüye kullanılmasına yol açmakta ve hem bireyler hem de kurumlar için büyük riskler yaratmaktadır. Bu bağlamda, yazılım geliştiricilerinin güvenli yazılım geliştirme süreçleri hakkında derinlemesine bilgi sahibi olmaları hayati önem taşır.

Eğitim İçeriği

Giriş ve Temel Kavramlar

• Kod güvenliği ve güvenlik açıklarının tanımı
• Yazılım geliştirme sürecinde güvenliğin önemi
• Güvenlik kavramlarının yazılım yaşam döngüsü üzerindeki etkisi
• Farklı güvenlik türleri: fiziksel güvenlik, ağ güvenliği, uygulama güvenliği

Yaygın Güvenlik Açıkları

• OWASP Top Ten:

  • SQL Enjeksiyonu
  • Kimlik Doğrulama ve Oturum Yönetimindeki Hatalar
  • Hassas Verilerin Açığa Çıkması
  • XML Harici Entiteler (XXE)
  • Güvenlik Yapılandırma Hataları
  • Kötü Güvenlik Denetimleri
  • İstemci Tarafı Hataları
  • Güvenli İletişim Hataları
  • Yazılım ve Bağımlılık Yönetimi Hataları
  • Yetersiz Güvenlik İzleme ve Kaydetme

• SQL Enjeksiyonu (SQL Injection)
  Kullanıcı tarafından girilen verilerin doğrudan veritabanına sorgu olarak gönderilmesi, saldırganların kötü niyetli SQL kodları eklemesine olanak tanır. Bu, veritabanındaki hassas verilere erişim sağlayabilir.

• XSS (Cross-Site Scripting)
  Kullanıcı tarafından girilen verilerin doğrulanmadan veya filtre edilmeden web sayfalarına dahil edilmesi, kötü niyetli JavaScript kodlarının kullanıcıların tarayıcılarında çalışmasına neden olabilir. Bu, kullanıcıların çalınması, kimlik avı (phishing) ve oturum çalınması gibi saldırılara yol açabilir.

• CSRF (Cross-Site Request Forgery)
  Bir saldırganın, kullanıcıyı kandırarak, onun izni olmadan istemediği bir işlemi gerçekleştirmesini sağladığı bir saldırıdır. Kullanıcı, oturumu açıkken, zararlı bir bağlantıya tıklayarak, işlemi fark etmeden gerçekleştirebilir.

• Yetersiz Girdi Doğrulaması ve Sanitizasyonu
  Kullanıcıdan gelen veri, uygulamanın beklediği formatta değilse veya doğrulama yapılmazsa, saldırganlar zararlı veri gönderebilir. Bu, örneğin, komut çalıştırma veya veritabanı sorgusu gibi işlemlere yol açabilir.

• Yetkilendirme ve Kimlik Doğrulama Zayıflıkları
  Zayıf parola politikaları, kimlik doğrulama eksiklikleri veya yetki kontrolü hataları, kullanıcıların sisteme yetkisiz erişim sağlamasına neden olabilir. Ayrıca, oturum yönetimi hataları da önemli güvenlik açıklarıdır.

• İnsecure Deserialization (Güvensiz Serileştirme)
  Uygulama, dışarıdan gelen verileri deserialize (serileştirme) ederek okurken, saldırganlar zararlı veriler gönderebilir. Bu, kod enjeksiyonu, saldırıların sistemde çalışmasına yol açabilir.

• Zayıf Şifreleme
  Verilerin yeterince güvenli bir şekilde şifrelenmemesi, şifreleme anahtarlarının kötü yönetilmesi veya şifreleme algoritmalarının zayıf olması, verilerin ele geçirilmesine neden olabilir. Özellikle hassas veriler (şifreler, kredi kartı numaraları) şifrelenmeden saklanması ciddi bir güvenlik açığı oluşturur.

• İzin Kontrolü ve Erişim Hataları
  Yetersiz erişim kontrolü, kullanıcıların sadece yetkili oldukları verilere erişmesini engellemez. Bu, özellikle gizli verilere veya yönetici seviyesinde kaynaklara izinsiz erişim sağlanmasına yol açabilir.

• Gizli Anahtarlar ve Şifreler Kodu İçinde Saklanması
  Yazılımda gizli anahtarlar veya şifreler düz metin olarak saklanması veya kaynak kodunda yer alması, siber saldırganlar için kolayca erişilebilen bir hedef haline gelir. Bu tür bilgiler güvenli bir şekilde saklanmalı ve yönetilmelidir.

• İnsecure Direct Object References (IDOR)
  Bir kullanıcı, URL veya API üzerinden sistemdeki bir kaynağa (dosya, veri tabanı kaydı, vb.) izinsiz erişim sağlayabilir. Bu, genellikle URL parametreleri üzerinden gerçekleşen bir güvenlik açığıdır.

• Bileşenlerin Güncel Olmaması (Outdated Components)
  Kullanılan yazılım bileşenlerinin, kütüphanelerin ve framework'lerin eski versiyonları, bilinen güvenlik açıklarına sahip olabilir. Güncel olmayan yazılım bileşenleri, güvenlik açıklarını artırır.

• Hatalı veya Eksik Hata Yönetimi
  Hataların, kullanıcıya veya saldırganlara anlamlı bilgi sağlamadan düzgün bir şekilde işlenmemesi, uygulamanın güvenlik açıklarının keşfedilmesine yol açabilir. Bu, saldırganlara sistemin zayıf noktalarını gösterebilir.

• Server-Side Request Forgery (SSRF)
  SSRF saldırılarında, saldırgan sunucuya dış bir kaynağa (yerel ağlar veya harici hizmetler gibi) istekte bulunması için yönlendirme yapar. Bu, veritabanlarına veya yerel ağlara erişimi sağlayabilir.

• Denial of Service (DoS) ve Distributed Denial of Service (DDoS)
  Sistemleri aşırı yükleyerek veya kötüye kullanarak, hizmetin çökmesine veya performansın ciddi şekilde düşmesine neden olabilir. Bu tür saldırılar, yazılımın ölçeklenebilirliğini ve dayanıklılığını test eder.

Güvenli Kod Yazma Prensipleri

• Kod güvenliği için en iyi uygulamalar
• Girdi doğrulama ve sanitizasyon
• Çıktı kodlaması ve güvenli veri işleme
• Doğru kimlik doğrulama ve yetkilendirme yöntemleri
• Güvenli oturum yönetimi
• Şifreleme yöntemleri ve veri koruma
• Hata yönetimi ve güvenlik bildirimleri

Güvenlik Araçları ve Teknolojileri

• Statik ve dinamik analiz araçları
• Güvenlik tarayıcıları ve güncel güvenlik açıkları veritabanları
• Güvenli yazılım geliştirme yaşam döngüsü (SDLC) araçları
• Kaynak kodu güvenlik analizi araçları: SonarQube, Veracode, Checkmarx
• Otomatik test ve sürekli entegrasyon araçları (CI/CD)

Güvenli Uygulama Geliştirme Süreci

• Güvenli uygulama geliştirme yaşam döngüsü (SDL)
• Proje planlama aşamasında güvenlik gereksinimlerinin belirlenmesi
• Tasarım aşamasında güvenlik mimarisi
• Geliştirme sürecinde güvenlik uygulamaları
• Test aşamasında güvenlik testleri ve değerlendirmeleri
• Dağıtım ve bakım aşamalarında güvenliğin sürdürülmesi

Güvenlik Testleri ve Değerlendirmeleri

• Penetrasyon testleri (Pentest) ve güvenlik değerlendirmeleri
• Manuel güvenlik testleri ve otomatik testlerin rolü
• Güvenlik açığı tarama yöntemleri
• Kırılganlık değerlendirme süreçleri
• Test sonuçlarının raporlanması ve iyileştirme önerileri

Güvenli Uygulama Mimarisi ve Tasarımı

• Güvenli yazılım mimarisi kavramları
• Servis odaklı mimari (SOA) ve mikro hizmet mimarisi güvenlik uygulamaları
• Güvenlik tasarım kalıpları (security design patterns)
• API güvenliği ve güvenli iletişim protokolleri

Güvenlik Yönetimi ve Politika Geliştirme

• Yazılım güvenliği politikalarının oluşturulması
• Güvenlik standartları ve düzenlemeleri (OWASP, ISO 27001, GDPR)
• Ekip içinde güvenlik bilincinin artırılması
• İlgili paydaşlarla güvenlik iletişimi ve işbirliği

Güncel Güvenlik Eğilimleri ve Gelecekteki Tehditler

• Bulut güvenliği ve uygulama güvenliği
• IoT güvenliği ve mobil uygulama güvenliği
• Yapay zeka ve makine öğrenimi ile güvenlik
• Gelecekteki güvenlik tehditleri ve savunma stratejileri

Pratik Uygulamalar ve Vaka Çalışmaları

• Gerçek dünya örnekleri ve vaka çalışmaları
• Güvenlik açıklarının nasıl tespit edileceği ve düzeltileceği üzerine simülasyonlar
• Güvenli yazılım geliştirme projelerinde karşılaşılan zorluklar ve çözümleri
• Grup çalışmaları ve uygulamalı projelerle güvenlik becerilerinin pekiştirilmesi